به گزارش سلامت نیوز ،با شروع روزهای داغ تابستان، بسیاری از ما خستگی، بی‌حوصلگی و کاهش تمرکز را تجربه می‌کنیم. اما این تغییرات تنها به گرمای هوا مربوط نیست، بلکه مغز ما نیز در حال آسیب دیدن است.

مطالعات علمی نشان می‌دهد که دمای بالا می‌تواند به‌طور مستقیم بر عملکرد مغز تأثیر بگذارد و توانایی تصمیم‌گیری، حافظه و حتی کیفیت خواب را کاهش دهد.

مغز چگونه در گرما تحت تأثیر قرار می‌گیرد؟

در شرایط گرمای شدید، بدن برای خنک نگه داشتن خود، جریان خون را به پوست هدایت می‌کند. این کار باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به مغز، به‌ویژه نواحی حساسی مانند قشر پیش‌پیشانی (Prefrontal Cortex) می‌شود؛ بخشی که مسئول تمرکز، خودکنترلی و تصمیم‌گیری است.

نتیجه این فرایند، چیزی نیست جز کاهش بازده ذهنی، ضعف در حل مسائل پیچیده، و افزایش اشتباهات ذهنی، به‌ویژه در دانش‌آموزان و جوانان.

گرمای شب و اختلال خواب

یکی دیگر از چالش‌های مهم در تابستان، بی‌خوابی یا خواب سطحی در شب‌های گرم است. دمای بالای ۲۵ درجه، تولید ملاتونین (هورمون خواب) را مختل کرده و باعث اختلال در چرخه خواب می‌شود.

کم‌خوابی مداوم، قدرت تمرکز، حافظه و خلق‌وخو را کاهش می‌دهد و حتی می‌تواند باعث تصمیم‌گیری‌های عجولانه و احساسی شود.

گرما و خلق‌وخو؛ رابطه‌ای خطرناک

افزایش دمای هوا با کاهش سطح سروتونین (هورمون شادی) و افزایش کورتیزول (هورمون استرس) همراه است. این تغییرات می‌تواند منجر به تحریک‌پذیری، پرخاشگری، اضطراب و حتی بروز رفتارهای تکانشی شود.

چطور از مغزمان در برابر گرما محافظت کنیم؟

برای کاهش اثرات منفی گرما بر عملکرد مغز، اقدامات ساده اما موثری وجود دارد:

1. تهویه مناسب محیط زندگی (پنکه، کولر، یا باز کردن پنجره‌ها)

2. نوشیدن آب کافی، حتی زمانی که احساس تشنگی ندارید

3. پرهیز از فعالیت ذهنی سنگین در ظهر تا عصر

4. پوشیدن لباس‌های روشن و سبک برای کاهش دمای بدن

5. ایجاد محیط خواب خنک و تاریک برای خواب راحت‌تر

گرمای تابستان تنها باعث تعریق و خستگی جسمی نمی‌شود، بلکه بازده ذهنی ما را نیز کاهش می‌دهد. شناخت تأثیرات گرما بر مغز و رعایت نکات ساده می‌تواند از بروز مشکلات ذهنی و روانی در فصل گرم پیشگیری کند. مغزتان را خنک نگه دارید تا هوشمندتر بمانید.